Πατμιάδα Εκκλησιαστική Σχολή
H Πατμιάδα Εκκλησιαστική Σχολή ιδρύθηκε από τoν Άγιο Iεροδιάκονο Μακάριο Καλογερά τo έτος 1713, έτος κατά τo οποίον ο Καλογεράς επέστρεψε στην γενέτειρά του, μετά από μακρόχρονες σπουδές στην Μεγάλη του Γένους Σχολή της Κωνσταντινούπολης. Διακατεχόμενος από μεγάλο ζήλο για την “μεταλαμπάδευση” της εξαίρετης παιδείας, της οποίας και ο ίδιος έγινε κάτοχος, και με υψηλό στόχο να βοηθήσει στην πνευματική καλλιέργεια των συγχρόνων του Ελλήνων, καταπολεμώντας το γενικευμένο τότε κλίμα αμάθειας, εγκαταστάθηκε στό Κάθισμα της Ιερής Αποκάλυψης και με αποφασιστικότητα άρχισε εκεί να παραδίδει μαθήματα. Έτσι, η Σχολή πρωτολειτούργησε μέσα στο Κάθισμα. Από το 1719 μάλιστα και σύμφωνα με παλαιότερη πρακτική την οποία ακολουθούσε η Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, ο Μακάριος άρχισε να καταβάλλει ενοίκιο σε αυτήν για το Κάθισμα, η καταβολή του οποίου συνεχίστηκε και από τους διαδόχους του στη Σχολή, τον Άγιο Γεράσιμο Βυζάντιο και τον μοναχό Βασίλειο Κουταλινό.
Από την ίδρυση της Σχολής, δηλαδή ηδη από το 1713, ορισμένοι χώροι της Αποκάλυψης χρησίμευσαν όχι μόνο ως αίθουσες διδασκαλίας, αλλά και ως κοιτώνες των μαθητών. Τα επόμενα χρόνια όμως, ο αριθμός των μαθητών αυξήθηκε, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για μια οριστικότερη επίλυση του στεγαστικού ζητήματος της Σχολής. Έτσι, με χορηγία κυρίως του Μανωλάκη Υψηλάντη, προσωπικού φίλου του Μακαρίου αλλά και άλλων, μεταξύ των οποίων πρέπει να μνημονευθει ιδιαίτερα η οικονομική συμβολή της συντεχνίας των Γουναράδων της Πόλης, κτίζεται στη συνέχεια ένα ξεχωριστό κτίριο δίπλα στην Αποκάλυψη για να στεγάσει την Πατμιάδα, γνωστό σήμερα ως “Παλαιά Πατμιάδα”.
Παρά την ανυπαρξία ιστορικών μαρτυριών για την ακριβή χρονολογία της ίδρυσης της Παλαιάς Πατμιάδας, καθιερώθηκε να θεωρείται ως εναρκτήριο έτος της το 1729, αντίληψη στην οποία μας οδηγούν και διασταυρώσεις με έμμεσους υπολογισμούς. Όσον αφορά στο διδακτικό της πρόγραμμα, η Σχολή της Πάτμου παρείχε – κυρίως – Μέση και Ανώτερη παιδεία, Εγκύκλια και Φιλοσοφική. Πολλές φορές ωστόσο, αν και δεν είχε ως στόχο την παροχή στοιχειώδους παιδείας, αυτή δεν απουσίαζε από το πρόγραμμά της, αφού η διδασκαλία γραφής και ανάγνωσης ήταν απαραίτητη, κυρίως για τους μικρούς Πάτμιους. Στο πλαίσιο λοιπόν της μέσης και ανώτερης παιδείας και σύμφωνα με στοιχεία που αντλούμε από τα σωζόμενα “Μαθηματάρια”, διδάσκονταν Φιλολογικά και Φιλοσοφικά Μαθήματα, Ρητορική, Θεολογία, εκκλησιαστική Μουσική και Φυσική.
Για τις εκπαιδευτικές μεθόδους που ακολουθούνταν στην Πατμιάδα, τουλάχιστον κατά την περίοδο του Μακαρίου, μπορούμε να πούμε ότι εμπνέονταν και προσομοίαζαν με αυτές της Μεγάλης του Γένους Σχολής. Και αυτό είναι εύλογο, αφού ο Μακάριος είχε ως δάσκαλο τον περίφημο Ιάκωβο Μάνο τον Αργείο και ήταν έντονα τα βιώματά του από τις πολύχρονες σπουδές του στην Πόλη. Λογικό ήταν λοιπόν, μετά από αυτά να ακολουθήσει και να προσπαθήσει να εφαρμόσει τα εκεί εκπαιδευτικά πρότυπα.
Η Πατμιάδα Εκκλησιαστική Σχολή, μεταξύ των άλλων, διεκδικεί και μία ακόμη πρωτοποριακή για τους δύσκολους χρόνους της Τουρκοκρατίας ιδιότητα, καθώς αποτέλεσε το σπουδαιότερο ελληνικό κέντρο αντιγραφής κειμένων, είτε για να καλύψει την δυσβάστακτη οικονομική στενότητα, η οποία δεν επέτρεπε την αγορά των σπάνιων και ακριβών ακόμη τότε εκδόσεων κειμένων, είτε για την εκτέλεση εξωτερικών παραγγελιών.
Η Σχολή μπήκε σε νέα φάση της ιστορίας με την αποτίναξη του ιταλικού ζυγού. Η απελευθέρωση σηματοδότησε την απαρχή της τέταρτης και τελευταίας ιστορικής φάσης λειτουργίας της Πατμιάδας Πατριαρχικής Σχολής, (1947-σήμερα), η οποία υπήρξε ιδιαίτερα καρποφόρα.
Ακολούθως, την 1η Οκτωβρίου 1947, τελέσθηκαν με μεγαλοπρέπεια τα εγκαίνια της “Νέας Πατμιάδας”. Πρώτος Διευθυντής της υπήρξε ο Ροδίτης θεολόγος καθηγητής Εμμανουήλ Μπακίρης. Ελλείψει όμως επαρκών και σύγχρονων κτιρίων, φρόντισε η Ιερά Μονή με πρωτοβουλία του τότε Καθηγουμένου και Πατριαρχικού Εξάρχου Πάτμου και Προέδρου της εφορείας της Σχολής, Αρχιμανδρίτη Συμεών Ρεβίδη, (1946-1951), να δημιουργήσει τις κτιριακές εγκαταστάσεις που υπάρχουν μέχρι σήμερα, διαθέτοντας οικόπεδο 10 στρεμμάτων και σημαντικό χρηματικό ποσό το οποίο συγκεντρώθηκε από Πάτμιους και άλλους ομογενείς.
Η Πατμιάδα Σχολή λειτουργεί έκτοτε αδιάλλειπτα προσφέροντας αξιέπαινο εκπαιδευτικό έργο το οποίο στις ημέρες μας στοχεύει στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, μαθητών από την Πάτμο, από την υπόλοιπη Ελλάδα, αλλά και από ολόκληρο τον κόσμο. Η λειτουργία του οικοτροφείου στηρίζεται στην αρωγή και ακόμη περισσότερο στις μικρές και μεγαλύτερες δωρεές των απανταχού ευεργετών της. Ο σημερινός Σχολάρχης του ιδρύματος είναι ο Κος Ιωάννης Ζαρκαδούλας ο οποίος φέρει επάξια σε πέρας το έργο του, συχνά όχι κάτω από τις ευνοϊκότερες των συνθηκών.
Τηλ. Επικοινωνίας: 22470 31278